ติดโซล่าเซลล์
ไอเดียใหม่ๆ ติดโซล่าเซลล์ เพื่อขายกลับให้การไฟฟ้า คุ้มไหม ทำได้หรือเปล่า
จากบทความต่างๆที่ผมเขียนมา ส่วนมากถ้าถามว่าติดโซล่าเซลล์คุ้มไหม ผมต้องบอกว่า ปัจจุบันด้วยราคาของโซล่าเซลล์ที่ลดลงอย่างรวดเร็ว ทำให้ความคุ้มค่าของระบบโซล่าเซลล์ในปัจจุบัน อยู่ในจุดที่สมเหตุสมผล และน่าลงทุนแล้วครับ
แต่ผมมักจะบอกอยู่เสมอว่า เงื่อนไขของการที่ระบบโซล่าเซลล์แล้วคุ้มค่าคือ ต้องติดแล้วใช้หมด หากใช้ไม่หมดแล้วใช้วิธีการติดตั้งแบตเตอรี่ ก็ยังเรียกว่าปัจจุบันระบบแบตเตอรี่ยังค่อนข้างแพงและไม่คุ้มแน่นอน
และผมก็ยังบอกอยู่เสมอว่าเรายังสามารถขายกลับให้การไฟฟ้าได้ หลายคนอาจจะมีไอเดียว่า อย่างงี้เราก็ติดตั้งให้เต็มหลังคา แล้วเหลือเท่าไหร่ขายกลับให้การไฟฟ้าไปจะดีกว่าไหม เพราะยิ่งติดระบบที่ใหญ่ ค่าระบบเราก็ยิ่งถูก มันก็น่าจะคุ้มค่าเร็วขึ้นหรือเปล่า
การคิดค่าไฟมีอยู่กี่ประเภท
ก่อนที่เราจะทำความเข้าใจเรื่องการขายไฟให้การไฟฟ้า ผมอาจจะต้องขออธิบายภาพรวมของการคิดค่าไฟก่อน หากเราเป็นคนปกติทั่วไปเรามักจะเรียกคนที่เก็บเงินค่าไฟเราว่า “การไฟฟ้า” แต่อาจจะมีบางคนเคยได้ยินคำว่าการไฟฟ้าประเภทต่างๆมาบ้างแตกต่างกันเช่น “การไฟฟ้าฝ่ายผลิต” “การไฟฟ้านครหลวง” “การไฟฟ้าภูมิภาค” ภาพด้านล่างจาก การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย
การไฟฟ้าฝ่ายผลิตจะเป็นหน่วยงานที่วางแผน และทำการผลิตไฟฟ้าให้เราใช้นั่นเอง ส่วนการไฟฟ้านครหลวง และการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค คือผู้ที่ส่งไฟฟ้าให้ตามครัวเรือนใช้ พูดง่ายๆก็คือเหมือนเป็นเจ้าของระบบสายไฟฟ้า เสาไฟฟ้าต่างๆ ซึ่งความแตกต่างของการไฟฟ้านครหลวง และการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคคือ การไฟฟ้านครหลวงจะดูแลส่วนของกรุงเทพ และปริมณฑล ส่วนการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคจะดูแลจังหวัดอื่นๆนอกเหนือจากนั้น
ดังนั้นหากเราต้องการจะดูอัตราค่าไฟเราจะต้องดูที่ๆเราอยู่ว่าขึ้นอยู่กับการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคหรือการไฟฟ้านครหลวง ซึ่งการคิดค่าไฟของทั้ง 2 หน่วยงานจะค่อนข้างคล้ายคลึงกัน โดยหลักๆจะแบ่งออกเป็นประเภทผู้ใช้ไฟ เช่น บ้านพักอาศัย กิจการขนาดเล็ก กลาง ใหญ่ โดยที่อยู่อาศัยมักจะแบ่งออกเป็นอีก 2 วิธีคือแบบ อัตราปกติและอัตราแบบ TOU
โดยอัตราปกติ จะแพงขึ้นตามปริมาณการใช้งาน โดยอัตราเริ่มต้นอยู่ที่ประมาณ 3 บาท คือยิ่งใช้เยอะยิ่งแพงไม่ว่าจะใช้เวลาไหนก็ตาม ส่วนอีกรูปแบบนึงคือ TOU จะแพงเมื่อใช้ในช่วงกลางวันนั่นเอง ซึ่งอัตราปกติตอนกลางวันจะอยู่ที่ 4-5 บาทต่อหน่วย และ 2-3 บาทต่อหน่วยสำหรับตอนกลางคืน โดยหากระบบโซล่าเซลล์เราขออนุญาตถูกต้อง การคิดค่าไฟแบบ TOU จะสามารถทำให้ระบบโซล่าเซลล์เราคุ้มทุนเร็วที่สุดนั่นเอง
ติดแบตเตอรี่เก็บไฟไว้ใช้ตอนกลางคืน ไม่คุ้มค่า
จากโครงสร้างค่าไฟที่ได้อธิบายไปขั้นต้น หากเป็นการคิดค่าไฟแบบ TOU จะเห็นว่าเราเก็บไฟจากโซล่าเซลล์ที่สร้างตอนกลางวัน ไปใช้ตอนกลางคืนที่ค่าไฟเพียง 2-3 บาทต่อหน่วย ดังนั้นโอกาสที่จะคืนทุนค่าแบตเตอรี่นั้นเป็นเรื่องที่ยากมาก
ในขณะที่หากเป็นการคิดค่าไฟในอัตราปกติ อาจจะมีความคุ้มค่าขึ้นมาบ้าง แต่อาจจะยังไม่เพียงพอที่จะทำให้ระบบแบตเตอรี่นั้นคุ้มทุน
ทำอย่างไรเมื่ออยากจะขายไฟกลับให้การไฟฟ้า
ทีนี้ตามที่อธิบายกลับ หากติดแบตเตอรี่แล้วไม่คุ้ม และเมื่อเกิดไฟเกินเราควรจะทำอย่างไรดีให้เราสามารถขายไฟฟ้ากลับให้การไฟฟ้าได้ โดยมี 2 อย่างที่เราต้องทำคือ ขออนุญาตติดตั้งโซล่าเซลล์อย่างถูกต้อง และขออนุญาตขายไฟฟ้า
บางคนอาจจะเข้าใจว่า แค่เราขออนุญาตเพียงเท่านี้ หากไฟฟ้าเกินเราจะขายไฟฟ้าให้กับการไฟฟ้าอัตโนมัติ ซึ่งจริงๆแล้วไม่ใช่นะครับ ในความเป็นจริงแม้ว่าเราจะขออนุญาตเรียบร้อยแล้วหากเราจะทำการขายไฟเราจะต้องทำการขออนุญาตขายไฟด้วย
ซึ่งโดยปกติเราจะต้องรอประกาศจากทางสำนักงานกำกับกิจการพลังงาน หรือ กกพ เรื่องการรับซื้อไฟ ซึ่งเป็นผู้จัดแจงโควต้าให้กับ กฟน และ กฟภ ตามนโยบายของทางภาครัฐ และเมื่อมีประกาศออกมา แล้วจึงนำโครงการของเราไปเข้าร่วมนั่นเอง
ติดโซล่าเซลล์ขนาดใหญ่กว่าที่ต้องการ แล้วขายกลับคุ้มไหม
เนื่องจากระบบโซล่าเซลล์ขนาดเล็กหรือใหญ่ขึ้นมาเช่น 5kW เป็น 10kW ค่าแรงงานต่างๆไม่ได้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยยะ ทำให้หลายครั้งการเพิ่มขนาดระบบจาก 5kW เป็น 10kW อาจจะไม่ได้เพิ่มค่าใช้จ่ายเป็นเท่าตัว ดังนั้นอาจมีในบางกรณีที่ติดระบบขนาดใหญ่ แม้ว่าจะผลิตได้เกิน และต้องทิ้งไปเปล่าๆ แต่ยังถือว่าคุ้มกว่าติดระบบ 5kW
ส่วนใหญ่แล้วอาคารที่เหมาะกับการติดตั้งระบบใหญ่มาก เช่น 10kW มากกว่า 5kW มักจะเป็นอาคารลักษณะที่ติด 5kW แล้วใช้ไม่พอ แต่ติด 10kW แล้วใช้เกินนั่นเอง หรือพูดอีกอย่างคือบ้านที่ใช้ไฟกลางๆระบบใหญ่และระบบเล็ก ซึ่งจะต้องทำการคำนวณความคุ้มค่าออกมา
สรุป
สรุปโดยภาพรวมแล้ว การติดตั้งระบบให้พอดีกับการใช้ไฟฟ้าของบ้านเรา เป็นเรื่องที่เหมาะสม และทำให้ระบบคุ้มค่าเร็วที่สุด แต่ปัญหามักจะเกิดกับอาคารที่ใช้ไฟก้ำกึ่ง ซึ่งต้องมีการคำนวณอย่างเหมาะสม เพื่อให้เกิดความคุ้มค่าสูงสุดซึ่งอาจะเป็นเรื่องยากสำหรับบุคคลทั่วไป ดังนั้นหากท่านต้องการคำนวณระบบโซล่าเซลล์ที่เหมาะสมกับบ้านของเราโดยไม่จำเป็นต้องทำการคำนวณด้วยตัวเอง ผมขอแนะนำเครื่องมือช่วยประมาณการ SolarDec ของเราในการประมาณการขนาดระบบโซล่าเซลล์ ให้บ้านของท่าน
