ติดโซล่าเซลล์
ติดโซล่าเซลล์ ที่บ้าน ผิดกฎหมายไหม จำเป็นต้องขออนุญาตหรือไม่
ผมเชื่อว่าหลายคนมีความคิดอยากจะติดโซล่าเซลล์ ทั้งคนที่ต้องการจะติดด้วยตัวเอง รวมถึงที่จะจ้างผู้ติดตั้งมาคิด แต่ก็อาจจะมีความกลัวอยู่ไม่น้อยว่าการติดโซล่าเซลล์ มันผิดกฎหมายไหม
ถึงแม้จะจ้างผู้ติดตั้งมาติดตั้ง แต่ก็ยังอดกลัวไม่ได้ว่าจะมีปัญหาในอนาคตหรือไม่ ซึ่งเป็นความคิดที่ถูกต้องแล้วครับ เนื่องจากหากเราอยากทำอะไรเราควรศึกษาให้มั่นใจว่าในอนาคตจะไม่เกิดปัญหา
คำตอบเร็วๆหากถามว่าติดโซล่าเซลล์นั้นถูกกฎหมายหรือไม่ คำตอบก็คือถ้าขออนุญาตอย่างถูกต้อง แน่นอนว่าไม่ผิดกฎหมายแน่นอน แต่ทำไมหลายคนจึงยังเลือกที่จะติดโซล่าเซลล์แบบไม่ขออนุญาตกันหละ หากใครต้องการทราบถึงวิธีขออนุญาต และกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการติดตั้งโซล่าเซลล์อย่างถูกต้องไปดูที่บทความ “ติดโซล่าเซลล์ ต้องขออนุญาตไหม ใช้เอกสารอะไรบ้าง”
ทำไมหลายคนจึงเลือกที่จะติดโซล่าเซลล์ โดยไม่ขออนุญาต
ประสบการณ์ที่ผมเจอมากับตัว รวมถึงได้ยินจากเพื่อนๆพบว่าหลายคนไปถามร้านค้าที่ขายอุปกรณ์ หรือคนที่อาจจะเคยติดโซล่าเซลล์ด้วยตัวเอง จะได้คำตอบว่า “ไม่ต้องขออนุญาต ก็ได้ไม่มีใครเค้าขอกันหรอก” อันนี้เป็นคำตอบที่ได้ยินมากับตัวจริงๆครับ
ถามว่าทำไมหลายคนถึงให้คำแนะนำแบบนี้ สาเหตุหลักๆเนื่องจากว่าบ้านที่อยู่อาศัยส่วนมากจะใช้อัตราการคิดค่าไฟแบบอัตราปกติ ซึ่งอัตราค่าไฟพวกนี้จะเป็นลักษณะของการคิดค่าไฟเป็นลักษณะขั้นบันได คือยิ่งใช้มาก ค่าไฟก็ยิ่งแพง โดยไม่สนว่าจะเป็นการใช้ไฟฟ้าช่วงเวลาไหน และที่สำคัญคือ มิเตอร์ไฟส่วนใหญ่ตามบ้านจะเป็นมิเตอร์ไฟแบบจานหมุน
พูดอีกอย่างก็คือ เมื่อมีการจ่ายไฟย้อนกลับเข้าสายส่งของการไฟฟ้า มิเตอร์จานหมุนเหล่านี้จะหมุนย้อนกลับ และตัวเลขที่พนักงานการไฟฟ้ามาจดจะน้อยลงนั่นเอง ทำให้เราลดค่าไฟฟ้าส่วนที่แพงที่สุดที่เราใช้ไป ทำให้ค่อนข้างเกิดความคุ้มค่า โดยที่ไม่ต้องสนใจว่าจะเป็นการผลิตตอนกลางวันแล้วใช้ไฟฟ้า ณ เวลานั้นหรือไม่นั่นเอง
แตกต่างจากการติดตั้งโซล่าเซลล์โดยการขออนุญาตอย่างถูกต้อง เมื่อขออนุญาตเสร็จเรียบร้อย มิเตอร์จะถูกเปลี่ยนเป็นมิเตอร์ดิจิตอล ซึ่งไม่สามารถหมุนย้อนกลับได้ ทำให้หากเราไม่ได้มีการใช้ไฟ ณ เวลาที่โซล่าเซลล์ผลิตไฟฟ้าได้จริงๆแล้ว จะทำให้เราเสียไฟฟ้าไปเปล่าๆโดยไม่ได้อะไรกลับมา
จะเห็นว่าหากติดโซล่าเซลล์แบบขออนุญาต การติดให้พอดีกับการใช้ไฟในช่วงเวลากลางวันเป็นจุดที่สำคัญมาก แต่เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเราติดตั้งพอดีกับการใช้ไฟของเรา วิธีง่ายๆก็คือให้ผู้ติดตั้งมาประเมิณก่อน คำถามถัดมาคือ จะรู้ได้อย่างไรว่าผู้ติดตั้งประเมินได้ถูกต้อง และแนะนำขนาดที่เหมาะกับบ้านเราจริงๆ ผมแนะนำว่าเราสามารถใช้เครื่องมือของ solardec.in.th ในการประเมินก่อนคุยกับผู้รับเหมาได้นะครับ
ถ้าติดโซล่าเซลล์โดยไม่ขออนุญาต จะมีโทษอย่างไร
ทีนี้หลายคนก็คงอดสงสัยไม่ได้ว่า หากไม่ขออนุญาตแล้วจะเกิดอะไรขึ้นใช่มั้ยครับ อย่างแรกสิ่งที่จะเกิดขึ้นคือ หากในระหว่างวันระบบโซล่าเซลล์ของเรามีการผลิตไฟฟ้า แต่ไม่มีการใช้ไฟเกิดขึ้นในบ้านของเรา มิเตอร์แบบเก่าจะเกิดการหมุนย้อนกลับ และหากเจ้าหน้าที่การไฟฟ้ามาจดมิเตอร์ไฟฟ้าพอดี และเห็นว่ามันหมุนย้อนกลับอยู่ ทางเจ้าหน้าที่จะทำการเปลี่ยนเป็นมิเตอร์ดิจิตอล และสุดท้ายเราจะแทบไม่ได้อะไรจากระบบโซล่าเซลล์ของเราเลย ดังนั้นถ้าอยากให้แน่ใจ เราควรติดโซล่าเซลล์ให้ขนาดเหมาะกับการใช้งานของเราจริงๆ
ประเด็นถัดมาคือ จะเกิดอะไรที่ร้ายแรงกว่านั้นไหม เช่นมีโทษจำคุกหรือไม่ ซึ่งโดยปกติแล้วหากมีการดัดแปลงอาคาร แต่ไม่ขออนุญาต จะมีโทษตาม พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร พ.ศ.2522 ข้อที่ 65 โดยมีโทษจำคุกไม่เกิน 3 เดือน หรือปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ และมีโทษอีกวันละไม่เกิน 10,000 บาท
คนที่หัวหมอหน่อย อาจจะแอบสงสัยไม่ได้ว่า ตามกฎกระทรวงข้อที่ 65 ตาม พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร พ.ศ.2522 ที่ออกล่าสุดบอกว่า ระบบโซล่าเซลล์ที่มีขนาดพื้นที่ไม่เกิน 140 ตารางเมตร และน้ำหนักไม่เกิน 20 กิโลกรัมต่อตารางเมตร ไม่ถือเป็นการดัดแปลงอาคาร
แต่อย่าลืมอ่านข้อแม้ของกฎข้อดังกล่าว โดยมีข้อความต่อท้ายว่า “โดยต้องมีผลการตรวจสอบความมั่นคงแข็งแรงที่กระทํา และรับรองโดยวิศวกรโยธาตามกฎหมายว่าด้วยวิศวกรว่าสามารถติดตั้งได้อย่างปลอดภัย และแจ้งให้เจ้าพนักงานท้องถิ่นทราบกอนดำเนินการ” ดังนั้นหากไม่ได้มีการรับรองโดยวิศวกร และแจ้งพนักงาน จะยังถือเป็นการดัดแปลงอาคารอยู่ดีครับ
ความเสียหายที่อาจจะเกิดขึ้น หากไม่ขอรับอนุญาต
สิ่งที่อาจจะเกิดขึ้นตามมาคือ ปัญหาของระบบหรือถ้าร้ายแรงอาจจะเกิดอัคคีภัย ต้องบอกก่อนว่าการขออนุญาต กับปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้นกับระบบอาจจะไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องกันโดยตรง แต่ต้องบอกว่าโดยส่วนมากแล้ว ผู้ติดตั้งที่มีมาตรฐานมักจะไม่แนะนำให้ติดโซล่าเซลล์โดยไม่ขออนุญาต เนื่องจากหากเกิดอะไรขึ้น ตัวเจ้าของจะเป็นผู้รับผิดชอบเองทั้งหมด ดังนั้นหากผู้ติดตั้งแนะนำให้ติดโดยไม่ขออนุญาต อาจจะต้องตั้งข้อสงสัยเล็กน้อยด้วยครับ
ข้อถัดมาคือเกิดความเสียหายต่อระบบสายส่ง และต่อการภาพรวมของการผลิตไฟฟ้า เนื่องจากหากเราไม่แจ้งขออนุญาต ทางภาครัฐจจะไม่ทราบว่าจะมีการจ่ายไฟย้อนกลับมาเท่าไหร่ และหากมีผู้ที่ทำแบบนี้มากๆ จนกระทั่งหม้อแปลงรับไม่ไหว อาจทำให้หม้อแปลงบริเวณนั้นระเบิด
หรือหากในอนาคตมีคนที่ทำแบบนี้มากๆ จะทำให้การประมานการขนาดของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตเป็นไปได้ยาก หรืออาจไม่เที่ยงตรงครับ
สรุป
โดยสรุปหากถามว่าติดโซล่าเซลล์ ผิดกฎหมายหรือไม่ ต้องบอกว่าหากขออนุญาตอย่างถูกต้อง สามารถทำได้โดยไม่ผิดกฎหมายอย่างแน่นอน โดยการติดแบบไม่ขออนุญาต สามารถทำได้ แต่เจ้าของบ้านต้องยอมรับความเสี่ยงตามขั้นต้นด้วยตัวเองครับ
